Atopie bij de hond

Een erfelijke allergie tegen stoffen

Een atopie is een allergie tegen sommige stoffen in de omgeving. Voorbeelden zijn grassen, boompollen en huisstofmijt. Deze komen via inademing in contact met het lichaam. Het is vergelijkbaar met hooikoorts bij de mens. Atopie is vaak een erfelijke ziekte. Het kan dus vaker in de familie voorkomen.

Atopie ontwikkelt zich normaal gesproken tussen het 1e en 3e levensjaar maar manifesteert zich soms ook op een latere leeftijd. Bepaalde rassen zijn gevoelig voor atopie: o.a.

1. Boston terrier
2. Boxer
3. Bull-terrier
4. Cairn terrier
5. Duitse Herder
6. Shar-Pei
7. Dalmatier
8. Engelse Setter
9. Golden Retriever
10. Ierse Setter
11. Labrador Retriever
12. Lhasa Apso
13. Miniatuur Poedel
14. Miniatuur Schnauzer
15. Pug
16. Schotse Terrier
17. West Highland White terrier
18. Fox Terrier draadhaar

Atopie kan seizoensgebonden zijn, denk aan pollen, welke alleen gedurende bepaalde maanden in de lucht zitten. Andere zijn het hele jaar aanwezig, zoals stofmijt. Maar zelfs bij seizoensgebonden allergenen kunnen de symptomen het hele jaar aanwezig zijn. Atopie komt ook bij de kat voor, echter in veel mindere mate dan bij de hond.

Symptomen van atopie bij de hond

1. Jeuk (likken, bijten, krabben), voornamelijk aan poten, kop, oksels en liezen
2. Bacteriële en/of gistinfectie van de huid: rode plekken op de huid
3. Korstjes
4. Kaalheid
5. Verdikking en donkerverkleuring van de huid
6. Zwartbruine verkleuring van de haren (door het likken)
7. Oorontsteking (otitis externa). De uitwendige gehoorgang is gewoon een voortzetting van de huid, alleen is het milieu in het oor nog gunstiger voor bacteriën en gisten (warmer, vochtiger, meer huidvetten).
8. Bindvliesontsteking van de ogen (conjunctivitis)

Diagnose van atopie bij de hond

Een juiste diagnose begint bij een goede anamnese (vraaggesprek vooraf) en een uitgebreid lichamelijk onderzoek. Daarnaast zijn er meerdere mogelijkheden om te testen voor welke stoffen een hond allergisch is. De meest bekende is de huidtest. Daarbij worden meerdere stoffen in de huid geïnjecteerd en wordt er gekeken of er een allergische reactie (zwelling) van de huid optreedt.

Tegenwoordig is er ook een bloedonderzoek mogelijk. De dierenarts neemt een paar ml bloed af en stuurt het op naar het laboratorium.

Er wordt eerst gescreend op bepaalde groepen allergenen:

1. Schimmelsporen/vlooien/mijten
2. Bomen
3. Grassen en kruiden.

Indien de hond op 1 van deze groepen positief reageert (dus allergisch is), bijv. de bomen-groep, dan kan met hetzelfde bloed onderzoek gedaan worden om de bomengroep uit te splitsen. Vaak worden dan 1 of meerdere boomsoorten positief bevonden.

Behandeling van atopie bij de hond

De uitslag is positief: en wat nu? Er zijn een aantal oplossingen mogelijk:

1. Proberen het contact met de allergenen te vermijden:
   Dit is een van de meest effectieve vormen van behandeling maar is in veel gevallen niet mogelijk door de hoeveelheid betrokken allergenen.
2. Specifiek immunotherapie oftewel hyposensibilisatie:
   Dit houdt in dat de hond injecties krijgt met kleine hoeveelheden van de allergenen waar hij positief op heeft gereageerd. Dit gebeurt met een bepaalde regelmaat. Houdt er rekening mee dat de hond misschien de rest van leven elke 1-2 maanden een injectie moet krijgen. Omdat hij op deze manier ‘went’ aan de allergenen, kan de allergische reactie verdwijnen! De kans hierop is ongeveer 70%. Indien u kiest voor de hyposensibilisatie krijgt u een schema waarop staat wanneer de hond injecties krijgt. Het kan een paar maanden tot een half jaar duren voordat u duidelijk een verbetering ziet, dus wees geduldig! Mocht bij de hond de allergie tussentijds even op komen, kan hij ter ondersteuning kortdurend medicijnen tegen de jeuk (corticosteroïden) of antibiotica krijgen
3. Medicatie:
   Er is een middel op de markt genaamd Atopica, waarmee zeer goede resultaten te behalen zijn bij atopie. Daarnaast zijn corticosteroïden (zoals prednison) effectief, om de jeuk onder controle te houden. Corticosteroïden kunnen echter op de lange duur en in hoge doseringen vervelende bijwerkingen geven zoals veel plassen en drinken, een dunnere huid en suikerziekte.
4. Voeding:
   De huid van een hond met atopie stelt hogere eisen aan essentiële voedingsstoffen. Daarom adviseren wij een hoogkwalitatieve voeding speciaal voor honden met allergische huidproblemen (zoals Hill's D/D).

Progonose van atopie bij de hond

De prognose van atopie bij honden kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de ernst van de symptomen, de leeftijd van de hond, de duur van de aandoening en de respons op de behandeling. Atopie is een chronische aandoening die niet volledig genezen kan worden, maar met de juiste behandeling kan de symptoombeheersing worden verbeterd en de levenskwaliteit van de hond worden verhoogd.

De prognose kan gunstiger zijn als de symptomen mild zijn en goed reageren op medicatie en omgevingsaanpassingen. Sommige honden kunnen echter ernstigere symptomen hebben die moeilijker te beheersen zijn. In dergelijke gevallen kan een langdurige en multidisciplinaire aanpak nodig zijn, inclusief medicatie, dieetveranderingen, huidverzorging en het vermijden van allergenen.

Het is belangrijk op te merken dat atopie een terugkerend probleem kan zijn en dat regelmatige monitoring en aanpassing van de behandeling soms nodig zijn. Een goede samenwerking met een dierenarts en het opvolgen van het behandelplan kunnen helpen de symptomen onder controle te houden en de levenskwaliteit van de hond te verbeteren.

Preventie van atopie bij de hond

Gezien de erfelijke factor is het aan te raden niet te fokken met honden met een atopie. Atopie bij het individuele dier is niet echt te voorkomen.

Het onderzoek naar en de behandeling van atopie vergt tijd, inzet en geduld. Echter, een hond met atopie zal heel blij zijn als hij klachtenvrij is. Het gezegde "jeuk is mogelijk nog erger dan pijn" geldt ook voor honden en katten!