Het staart kwispelen van de hond kan worden gebruikt als een sociaal signaal bij soortgenoten en het kan de emotionele toestand van de hond laten zien.
Er wordt vaak aangenomen dat het kwispelen van de staart altijd een teken van vriendelijkheid of blijdschap is, maar dit is zeker niet het geval. Hoewel het inderdaad zo is dat staartkwispelen positieve emoties kan uitdrukken, kan het ook een indicatie van angst, onzekerheid of dominantie zijn. Het kwispelen kan zelfs een waarschuwing zijn dat de hond kan gaan bijten.
De verschillen tussen links en rechts kwispelen
Honden vertonen een opvallende zijdelingse voorkeur bij het kwispelen van hun staart in verschillende situaties. Doorgaans kwispelen honden met hun staart naar rechts bij positieve situaties, zoals het ontmoeten van hun baasje. Echter, wanneer honden worden geconfronteerd met negatieve situaties, zoals de nadering van een onbekende hond, kwispelt het dier met zijn staart naar links. Daarnaast vertonen honden een afname van kwispelbewegingen in stressvolle situaties, maar een toegenomen frequentie van staartkwispelen wanneer de hond ontspannen of opgewonden is.
Staartkwispelen fungeert als het equivalent van een menselijke glimlach. Het is een begroeting of een uiting van herkenning. Over het algemeen kwispelt een hond niet tenzij er een ander dier of mens in de buurt is om mee te communiceren.
Positie van de staart
De positie waarin een hond zijn staart houdt geeft een indicatie van zijn emotionele toestand. Een staart die op maximale hoogte wordt gehouden, kan dominantie tonen maar kan ook een positieve houding weergeven. Een staart op gemiddelde hoogte kan interesse tonen in de omgeving van de hond. Een lage staart kan onderdanigheid en angst aangeven.
Hoe de hersenen van honden de beweging van hun staart beïnvloeden
Honden kwispelen vaak met hun staart en het is interessant om te weten dat ze daarbij een voorkeur hebben voor een bepaalde kant. Dit betekent dat de beweging van de staart wordt gecontroleerd door de hersenhelft aan de tegenovergestelde kant van het lichaam. Als een hond met zijn staart naar rechts kwispelt, wordt dit gecontroleerd door de linker hersenhelft en als hij met zijn staart naar links kwispelt, wordt dit gecontroleerd door de rechter hersenhelft. Dit komt doordat de zenuwbanen in de hersenen kruisen voordat ze naar het ruggenmerg gaan. Hierdoor kunnen de hersenhelften verschillende taken uitvoeren, zoals de controle over terugtrek- en benaderingsreacties. Dit kan de reden zijn waarom honden in verschillende emotionele situaties een voorkeur hebben voor een bepaalde kant bij het kwispelen van hun staart.
De soorten kwispels
- Staart hoog gehouden: Communiceert zelfvertrouwen, opwinding en bereidheid om benaderd te worden door andere honden of mensen
- Staart horizontaal, van de hond af wijzend maar niet stijf: Duidt op oplettendheid;
- Staart recht naar achteren, stijf en van de hond af wijzend: Toont een initiële uitdaging die kan leiden tot agressie als de hond zich bedreigd of angstig voelt;
- Staart omhoog, tussen de horizontale en verticale positie: Toont dominantie;
- Staart omhoog en licht gebogen over de rug: Geeft zelfvertrouwen aan. Te zien bij een dominante hond die zich in controle voelt;
- Staart lager dan horizontaal, maar nog steeds enige afstand van de poten, misschien met af en toe een zwaaiende beweging: Een onbezorgde, ontspannen hond;
- Staart naar beneden, bij de achterpoten, poten recht, staart zwaait langzaam heen en weer: Hond voelt zich niet lekker, licht depressief of heeft matige pijn;
- Staart naar beneden, bij de achterpoten, achterpoten naar binnen gebogen om het lichaam te verlagen: Toont terughoudendheid, angst of onzekerheid;
- Staart tussen de poten geklemd: Toont angst, nervositeit of onrust; kan ook een geritualiseerd kalmerend signaal zijn om agressie van een andere hond af te wenden;
- Staart snel kwispelend: Opwinding;
- Lichte staartkwispel, elke zwaai van slechts een kleine omvang: Begroeting;
- Brede staartkwispel: Vriendelijk
- Brede staartkwispel, met wijde zwaaien die de heupen van de ene naar de andere kant trekken: Blijde begroeting;
- Langzame staartkwispel met staart op halve hoogte: Onzeker over wat te doen, onzekere hond;
- Staartkwispelen wordt ook erkend als een kalmerend signaal;
- Staartkwispelen naar de linkerzijde van het lichaam: De hond ervaart een negatieve situatie, zoals onbekende honden of mensen;
- Staartkwispelen naar de rechterzijde van het lichaam: De hond voelt zich comfortabel en veilig